
Herbata Matcha
Świetlisty, jasnozielony kolor i słodki, subtelny ale cierpkawy aromat. Matcha, nazywana również macha, to wyjątkowo delikatna zielona herbata, o konsystencji zmielonego drobnego proszku. Ta sproszkowana zielona herbata jest ceniona w Azji od tysięcy lat, a to wszystko ze względu na swoje znane działanie prozdrowotne.
Obecnie macha jest używana nie tylko do przygotowywania delikatnej herbaty matcha, ale także do aromatyzowania wielu produktów spożywczych - napojów, takich jak lemoniada, koktajli, potraw, deserów czy też sosów do makaronów. Ale herbata matcha to coś znacznie więcej niż tylko trend żywieniowy!
Prawidłowe przygotowanie matchy
Aby cieszyć się wyjątkowym smakiem oraz dobroczynnym działaniem matchy, ten zielony proszek herbaciany należy odpowiednio przygotować. W przeciwieństwie do innych rodzajów zielonej herbaty, matcha nie jest zaparzana. Została ona wcześniej zmielona na tak drobny proszek, że sama rozpuszcza się w gorącej wodzie.
Parzenie matchy oraz jej odmiany
W Japonii matcha jest kluczowym elementem kultury picia herbaty i przygotowuje się ją podczas złożonej, zrytualizowanej ceremonii. Odpowiedni rytuał zaparzania ma kluczowe znaczenie dla zachowania zdrowych składników matchy.
Do przygotowania matchy wymagana jest miseczka do matchy (chawan) oraz specjalna bambusowa miotełka do matchy (cha-sen). Do miseczki należy wsypać od jednego do dwóch gramów proszku matchy oraz dodać od 60 do 100 mililitrów wody. Woda powinna być świeżo zagotowana (maksymalna temperatura 80 stopni Celsjusza), idealnie jeśli ma także niską zawartość kamienia. W wypadku twardej wody z kranu, można również użyć wody filtrowanej lub niegazowanej wody mineralnej.
Następnie do miseczki do matchy (chawan) dodajemy gorącą wodę wraz ze sproszkowaną matchą i całość mieszamy bambusową miotełką (cha-sen) aż do uzyskania piany. Luźnym nadgarstkiem wykonujemy okrężne ruchy w kształcie litery „M”. Duża i gęsta pianka jest oznaką, że matcha jest już gotowa do picia.
W zależności od gatunku, matcha może być mocniejsza albo delikatniejsza w smaku. W Japonii mocniejsza matcha to koicha, z kolei delikatniejsza odmiana matchy to usucha.

Jak powstaje herbata matcha?
Herbatę matchę, jak każdą zieloną herbatę, wytwarza się z krzewu herbacianego Camellia sinensis. Jej uprawa i zbiory są jednak bardzo czasochłonne. Na kilka tygodni przed zbiorem, krzewy herbaciane przykrywa się czarnymi siatkami albo bambusowymi matami, tak aby ochronić je przed słońcem.
Rośliny hodowane w cieniu rozwijają większą zawartość czynnych składników, takich jak kofeina czy teanina. Stymulowana jest wtedy również produkcja chlorofilu, który nadaje herbacie matcha jasny, jasnozielony kolor.
Po zebraniu liście matchy są poddawane działaniu pary wodnej i delikatnie osuszane. Ostrożnie usuwa się łodygi i żyłki, tak aby pozostały tylko te najdelikatniejsze części liścia. Następnie są one mielone na drobny proszek w kamiennych młynach.
Ważne jest, aby proszek z matchy przechowywać szczelnie zamknięty, idealnie w chłodnym oraz suchym miejscu. Najlepiej jest go zaparzać bezpośrednio po zbiorach, kiedy jest jeszcze świeży.

Korzyści zdrowotne
Zdrowotne działanie zielonej herbaty udowodniono w szeroko zakrojonych badaniach. Zielona herbata pomaga zapobiegać cukrzycy, a także chorobom naczyniowym i sercowo-krążeniowym. Zmniejsza również ryzyko próchnicy zębów i osteoporozy oraz wzmacnia mechanizmy obronne organizmu.
Za te pozytywne efekty zdrowotne odpowiada specjalna kombinacja jej składników. Oprócz kofeiny, zielona herbata zawiera wiele minerałów i pierwiastków śladowych, takich jak wapń, żelazo, potas i fluor, a także ważne aminokwasy, takie jak teanina.
Szczególną rolę odgrywają również tak zwane wtórne substancje roślinne, zwane katechinami. Działają one jako przeciwutleniacze, neutralizując wolne rodniki w organizmie, tym samym chroniąc nasze komórki.
Matcha zawiera także wysokie stężenie katechiny, konkretnie jest to galusan epigallokatechiny, w skrócie EGCG. Substancja ta ma działanie przeciwnowotworowe. Jako część zbilansowanej diety, herbata matcha może być także pomocna w odchudzaniu. Stymuluje metabolizm i wspomaga spalanie tłuszczu oraz trawienie. W porównaniu z innymi rodzajami zielonej herbaty, matcha jest szczególnie zdrowa.
Smak i parzenie
Po pierwsze, matcha ma wysokie stężenie cennych składników, a to wszystko dzięki specjalnej metodzie jej uprawy oraz delikatnej produkcji. Ponadto, organizm ludzki lepiej przyswaja składniki, które pochodzą z drobno zmielonego proszku tej herbaty. W przypadku matchy, spożywany jest również cały liść herbaty, a nie tylko napar, przez co organizm wchłania większe ilości zdrowych substancji aktywnych.
Pozytywny efekt najlepiej widać, gdy matchę pije się na zmianę z innymi odmianami zielonej herbaty, takimi jak sencha, gyokuro czy też bancha.
Każda zielona herbata ma specyficzne składniki, które łączą się razem ze sobą w procesie parzenia.
Ponadto należy uważać, aby używać wyłącznie oryginalnego proszku z matchy. Aromatyzowane, rozrzedzone czy mieszane proszki z zielonej herbaty nie są tak zdrowe jak czysta, pełnowartościowa matcha w proszku.
Matcha jest popularna nie tylko ze względu na właściwości prozdrowotne. Smakosze równie wysoko cenią sobie jej wyjątkowy aromat i smak. Matcha jest łagodna w smaku i znacznie mniej gorzka niż zwykła zielona herbata, do tego ma bardzo kremową konsystencję. I nie zależy to od tego czy pijesz ją regularnie czy tylko okazjonalnie.
Dla wielu osób matcha stanowi wspaniałą alternatywę dla kawy. Nie musisz też dokładnie krok po kroku podążać jej złożoną ceremonią parzenia. Czasami wystarczy stworzyć swój własny rytuał picia herbaty oraz znaleźć czas na delektowanie się matchą, swoimi wszystkimi zmysłami.